Griekse cultuur: tradities en feestdagen

Dit artikel is voor het laatst bijgewerkt op 10 mei 2021

Pasen op Corfu

Door Stamatis Katapodis

Naast alle nationale, officiële Griekse feestdagen heeft elk dorp op Corfu zijn eigen feestdagen. Vaak hebben ze te maken met de patroonheilige. Op feestdagen zijn winkels, officiële en publieke diensten gesloten.


Hieronder een lijst van de feestdagen in Corfu waarop bijna alles (openbare gelegenheden, banken, overheidsinstellingen en winkels, enz.) gesloten is. Deze lijst kan handig zijn wanneer je op/rond een van deze dagen op Corfu bent en niet voor een gesloten deur wilt komen te staan.

  • Nieuwjaarsdag (1 januari)
  • Driekoningen (6 januari)
  • Schone maandag (19 februari, de datum is elk jaar verschillend)
  • Viering van de revolutie van 1821 (25 maart)
  • Goede vrijdag (6 april, de datum is elk jaar verschillend)
  • Heilige zaterdag (30 april, de datum is elk jaar verschillend)
  • Paas zondag (8 april, de datum is elk jaar verschillend)
  • Paas maandag (9 april, de datum is elk jaar verschillend)
  • Dag van de arbeid (1 mei)
  • Maria Hemelvaart (15 augustus)
  • “Oxi” dag (28 oktober)
  • St. Spyridon (12 december)
  • Kerstmis (25 en 26 december)

Pasen

Pasen is HET GROOTSTE Griekse feest. Het wordt over heel Griekenland gevierd maar toch het meeste in Corfu. Rond Pasen moet je in Corfu geen kamer meer zoeken want alles is volgeboekt door Grieken die hier het paasfeest komen vieren, niet 1 dag zoals bij ons maar een hele week!!!

Eigenlijk begint het al de week voor Pasen, de grote week, maar het belangrijkste begint vanaf “grote donderdag”. Alles moet dan al klaar zijn voor paasdag: de eieren moeten rood geschilderd zijn, het paasbrood moet gebakken worden en men moet naar de kerkdienst gaan. Vanaf “grote donderdag” gaan ook iedere dag verschillende muziekkorpsen door de straten.

Op “grote vrijdag” dag van de kruisiging wordt het beeld van Christus van het kruis gehaald, in doeken gewikkeld en in processie rondgedragen in de stad, vergezeld van koren en muziekkorpsen die treurliederen zingen en spelen. Als dit beeld uit de kerk wordt gedragen gaat iedereen zo staan dat de dragers (meestal jongens die het volgend jaar naar het leger moeten) het beeld boven de hoofden van de mensen moeten heffen zodat dezen er kunnen onder doorlopen.

Dan komt “grote zaterdag” in de kerken vinden verschillende diensten plaats en weer gaat de processie rond. Om 11 uur in de voormiddag vindt er echter iets plaats dat alleen in Corfu gebeurt: vallen de kruiken. Uit de vensters worden, soms van vrij hoog, aarden kruiken gevuld met water naar beneden gegooid. Dit luidruchtig schouwspel vond vroeger alleen in Corfu-stad plaats, maar deint nu ook uit naar de buitenwijken.

‘s Avonds gaat de gehele bevolking naar de kerk en om klokslag middernacht gaan de deuren open en roept de priester: Christus is verrezen! De klokken gaan luiden, het paasvuur gaat aan, er is vuurwerk en iedereen steekt een kaars aan. De paaskaars werd aangestoken door de priester met het vuur dat van Jeruzalem komt. Iedereen geeft elkaar een hand en nadien is het huiswaarts, met de brandende kaars in de auto!, want met dit vuur wordt een kruis getekend boven de deur.

Dan is het Pasen: het paasbrood wordt verdeeld, de rode eieren worden getikt en diegene wiens ei het langste heel blijft, heeft het komende jaar het meeste geluk. Het paaslam wordt aan het spit geregen en heel de voormiddag rondgedraaid. Als het klaar is kan het feest beginnen: eerst paassoep = majieritsa, dan saladas, dakos, aardappeltjes met lam, wijn, enz… enz…de hele dag door. Er wordt gefeest en gedanst…

Er is nog zo veel over te vertellen en ik ben wellicht nog veel vergeten te zeggen, maar nu heb je toch al een idee van Pasen in Corfu.

Carnaval

De Traditie van Apokries (carnaval) In Griekenland gaat carnaval terug tot in de oudheid, er wordt gezegd dat het diende als verering van Dionysios, God van wijn en feesten. In de Orthodoxe traditie is het de voorbereidende periode voor de vasten (Sarakosti). Apokries betekent letterlijk vaarwel zeggen aan vlees (apoxh apo kreas of apo kreas, dus geen vlees). Apokries (carnaval) duurt 3 weken.

In 2007 begon Apokries op 26 januari en eindigde 18 februari. 19 februari was Kathari Deftera wat betekent Propere Maandag.

Eerste week Apokries start met de opening van het boek van de Triodon, de 3 heilige sacramenten.

Tweede week Dit is officieel de laatste week dat er vlees wordt gegeten tot na de vasten. In deze week valt Tsiknopemti (Donderdag van de vleesweek). Tsikna betekent de geur van gebakken vlees, pemti betekent donderdag. Het is de gewoonte dat op deze dag iedereen, ook de allerarmsten, op houtskool gegrilld vlees eten. Voor de minderbedeelde is er in veel steden en dorpen een gratis bedeling van dit vlees. Het grootste deel van de bevolking kiest er de laatste jaren echter meer en meer voor om naar een taverna te gaan en daar Tsiknopemti te vieren. Er wordt overal feest gevierd en mensen verkleden zich.

Derde week De derde week wordt ook de “witte week”of “kaasweek” genoemd omdat de mensen dan meestal eieren en melkproducten eten. Vlees is dan verboden vanaf maandag tot na de vasten. Een groot deel van de Griekse bevolking houdt zich hier ook aan. De mythe zegt dat vrouwen in deze week hun haar niet mogen wassen omdat het dan volledig wit zou worden moesten zij het wel doen.

Tyrofagis Zondag is de laatste dag van Apokries Vanaf deze dag tot na Pasen is het in Griekenland niet toegestaan te huwen. De Orthodoxe kerk volgt nog altijd deze traditie en dus zullen vanaf dan gedurende 40 dagen geen huwelijken plaats vinden.

Kathari Deftera of Propere Maandag De dag na Tyrofagis Zondag is Kathari Deftera. Waarom heet deze dag eigenlijk Propere Maandag? Volgens de traditie schrobben de vrouwen vandaag alle grills en potten en pannen schoon tot er geen spoortje meer overblijft van vlees of andere dierlijke producten. Propere Maandag betekent het einde van Apokries en is de eerste dag van de 40-dagen durende vasten (Sarakosti). In deze 40 dagen mogen geen vlees, eieren, melkproducten en olie gegeten worden, dus ook geen vis maar wel octopus (deze heeft geen bloed). Propere Maandag is een feestdag in Griekenland en iedereen trekt er dan op uit naar de buiten, naar de bergen of het park en houden een picknick en laten windvliegers op. Volgens de Grieken stelt deze vlieger de ziel voor die zo dichter bij God komt. Nog een ander oud gebruik op Propere Maandag is het leggen van een graankorrel onder je hoofdkussen, en bidden tot de Heilige Theodorus, die dan de naam van je toekomstige in je droom komt openbaren.

Carrozza

De meest unieke en traditionele manier om door de historische hoofdstad van Corfu te gaan, is met een open koetsje. Deze koetjes worden ook wel Carrozza genoemd. Deze historische koetsjes waren het traditionele vervoer van Corfu. Tegenwoordig worden ze gebruikt om toeristen in rond te rijden.

Je vindt vertrek punten in het Main Square (Esplanade) en aan de Oude Haven. Vaak worden de volgende routes gevolgd: Esplanade – Mouragia (Arsenis Street) – Ag. Sofia – G. Theotoki Street – Desylla Street (Gymnastirio) – Tennis Club gebied – Alexandras Avenue – Garitsa Bay – Esplanade.

Een ritje duurt ongeveer 40 minuten, tijdens de rit zal de koetsier je wijzen op de belangrijkste bezienswaardigheden, uiteraard met een toelichting. De prijs varieert tussen 23 en 29 euro. Wil je liever zelf een route bepalen, of een rit maken buiten het seizoen? Neem dan contact op met de heer Alexandros Vlachos, 26610-24162

Geboorte & doop

De Griekse gebruiken verschillen hier ook van de onze. Alhoewel ze de laatste jaren meer en meer onze westerse geplogenheden overnemen en hun mooie tradities stilaan in onbruik raken, zal ik ze hier toch nog eens op een rijtje zetten.

Na de geboorte krijgt de baby niet meteen een naam, een jongen wordt bebis en een meisje beba, dus tot hun doopsel, na ongeveer 1 á 2 jaar, worden ze baby genoemd. Vroeger was het zo dat mama en baby 40 dagen na de geboorte niet buiten mochten komen en men ging ook niet na zonsondergang bij hen op visite. De baby krijgt na de geboorte een oogje opgespeld om hem te beschermen tegen het kwade oog. Wat is in feite “het kwade oog”? Het is een mythe waar nog meer dan 70% van de Grieken in geloven. Het wordt doorgegeven door lang staren naar iemand. Als een Griek zegt dat je een mooie baby hebt zal hij direct nadien “ftoe ftoe ftoe” zeggen. Dat is een spuwgeluid om het kwade oog af te wenden. Na 40 dagen gaan moeder en kind naar de kerk waar de p.p.s het zegent.

Doopsel Wanneer het kind 1 á 2 jaar is volgt het doopsel. Het krijgt dan ook zijn naam: het 1ste jongetje dat geboren wordt krijgt de naam van opa, langs vaders kant en het 1ste meisje de naam van oma, langs vaders kant. Het 2e kind krijgt de naam van de ouders van het meisje. Daarom lijken ook alle Grieken Jorgos, Jannis, Kostas… te heten.

Tijdens de doop wordt het kindje vastgehouden door de “koumbara” of “koumbaros” meter/peter en wordt er een geloofsbelijdenis opgezegd. Het kind, helemaal naakt, wordt door de p.p.s 3 maal ondergedompeld in de doopvont, met olie gezegend en er wordt een haarlokje afgeknipt. Nadien wordt het aan de moeder overhandigd, dewelke zich tijdens het 1ste deel van de plechtigheid nergens mag mee bemoeien. De plechtigheid kan net zo goed buiten als in de kerk plaatsvinden.

Tijdens de plechtigheid wordt een doopkaars aangestoken (met het vuur van de paaskaars) die nadien door ouders wordt meegenomen naar huis.

Voor het doopsel krijgt het kind allemaal nieuwe kleren aan, tot zelfs de sokken en schoenen moeten nieuw zijn. Een gebruik op Corfu was en is in sommige streken nog, dat de kleren en schoenen die het kindje aanhad bij het doopsel de volgende dag gewassen worden in zee. Dit om ze van alle kwaad te ontdoen.

Volgens de traditie mag het kind 3 dagen na het doopsel niet gewassen worden en komt de 4e dag de meter dit doen. Het eerste badwater wordt dan gebruikt voor de planten in huis.

Na de ceremonie wordt er een groot feest gegeven voor alle familieleden en goede vrienden. Hier wordt dan de “koufeta” of doopsuiker uitgedeeld.

Naamdagen

Ken je de Griekse “naamdag”? Nagenoeg elke Griekse naam is gekoppeld aan de naam van een heilige. Elke heilige wordt herdacht op een bepaalde dag van het jaar. De dag waarop de heilige waarnaar de Griek is vernoemt wordt herdacht is de zogeheten “naamdag”. Deze dag wordt uitbundig met familie en vrienden gevierd waarbij veel gegeten, gedronken en gedanst wordt.

De naamdagen vallen in het algemeen op de sterfdag van de betreffende heilige. Volgens de Grieks-orthodoxe traditie, is iedere dag van het jaar gewijd aan een christelijke heilige of martelaar. Bijna elke naam in Griekenland is gekoppeld aan de naam van een heilige. Elke heilige wordt op een bepaalde dag van het jaar herdacht. Iemands naamdag is belangrijker dan de verjaardag van die persoon en wordt in Griekenland altijd gevierd. Vaak wordt er een feest gegeven voor familie en vrienden waarbij gegeten, gedronken en gedanst wordt. Het maakt meestal niet uit of een naam tot een mannelijke of vrouwelijke heilige behoord, want bijna alle namen kunnen aan zowel zonen als dochters gegeven worden. Zo is de naam Sint Nicolaas mannelijk, maar kan de naam voor de dochter veranderd worden in Nicoletta.

Dit is een lijst van de belangrijkste naamdagen in Griekenland:

  • 1 januari Nieuwjaardag: Vasileios (Vasilis), Vaso 
  • 6 januari Theofania: Fotis, Fotoula 
  • 7 januari: Ioannis, Ioanna, Jannis, Johanna 
  • 10 januari: Grigorios
  • 11 januari: Theodosios 
  • 17 januari: Antonios 
  • 18 januari: Athanasios, Kirillos
  • 20 januari: Eythimios 
  • 26 januari: Xenofontas 
  • 1 februari: Tryfonas 
  • 8 februari: Zacharias 
  • 9 februari: Nikiforos 
  • 10 februari: Charalampos 
  • 17 februari: Theodoros 
  • 1 maart: Evdokia 
  • 16 maart: Xristodoulos 
  • 21 maart:: Iakovos (Jacobus) 
  • 25 maart: Evangelos, Evangelia, Vangelis, Vangelio (Eva) 
  • 23 april: Georgios (Jorgos), Georgia. Wanneer deze naamdag valt in de vastentijd voor Pasen, dan wordt deze verplaatst naar de tweede dag na Pasen.
  • 4 mei : Pelagia 
  • 5 mei: Irini 
  • 9 mei: Christoforou 
  • 20 mei: Simon 
  • 21 mei: Kostas (Konstantinos), Eleni 
  • 8 juni: Kalliopi
  • 29 juni: Petros, Paulos 
  • 1 juli: Kosmas, Damianos 
  • 3 juli: Yakinthos (de Kretenzische Sint-Valentijn) 
  • 7 juli: Kiriaki 
  • 8 juli: Theofilos 
  • 11 juli: Olga 
  • 17 juli: Marina 
  • 20 juli: Elias (Ilias) 
  • 22 juli: Magdalini 
  • 26 juli: Paraskevi
  • 15 augustus Maria-Hemelvaart: Maria, Marios, Despina, Panajotis, Panajota 
  • 24 augustus: Kosmas 
  • 25 augustus: Titos 
  • 30 augustus: Alexandros 
  • 1 september: Simeon
  • 14 september: Stavros, Stavroula 
  • 15 september: Nikitas
  •  29 september: Kiriakos
  • 3 oktober: Dionisios 
  • 6 oktober: Thomas 
  • 26 oktober: Dimitrios 
  • 8 november: Michalis, Angelos, Angela (Angeliki) 
  • 9 november: Nektarios 
  • 11 november: Minas 
  • 14 november: Filippos 
  • 16 november: Mathaios 
  • 25 november: Aikaterini (Katerina) 
  • 26 november: Stilianos 
  • 30 november: Andreas 
  • 4 december: Varvara
  • 5 december: Savvas 
  • 6 december: Nikolaos (Nikos), Sint Niklaas 
  • 9 december: Anna 
  • 12 december: Spiridon (Spiros) 
  • 15 december: Elevtherios (Lefteris) 
  • 25 december Kerstmis: Manolis, Emmanouela, Christos, Christina 
  • 27 december: Stefanos

Gebaren

De Grieken zijn echte gebaren kampioenen! Wil je op vakantie naar Corfu, dan is het handig om te weten wat die gebaren betekenen! Wij in het westen maken lang niet zoveel gebaren als de mensen uit culturen rond de Middellandse Zee. Vooral de Grieken staan bekend als kampioenen in het maken van gebaren terwijl ze praten. Hun handen, lichaam en gezicht staan nauwelijks stil en soms kun je al vanaf een afstand van vijftig meter inschatten waar ze over spreken. Op andere momenten is het moeilijk, tenminste voor ons westerlingen, omdat de Griekse gebaren soms wat anders betekenen dan bij ons.

Nee
In plaats van hun hoofd te heen en weer te schudden, zoals wij, hebben Grieken een andere onbeschrijflijke manier om ‘nee’ te zeggen. Dit doen ze door hun hele hoofd naar achteren te bewegen en tegelijkertijd met hun tong te klikken. Soms zijn deze bewegingen zo subtiel en vlug dat je geen idee hebt of de ander al geantwoord heeft. Dus herhaal je de vraag opnieuw en opnieuw tot je ontdekt dat hij al die tijd al ‘nee’ heeft gezegd.

Ja!
Ook ja wordt op een andere manier uitgedrukt. Er wordt dan een zijwaartse beweging met het hoofd gemaakt, waarbij de ogen licht worden gesloten als het hoofd omlaag gaat. Het lijkt het meest op de hoofdbeweging die wij maken als we ergens over twijfelen. Het lijkt ook meer op ons ‘nee’ dan op ons ‘ja’! Verwarrend, omdat het Griekse woord voor ja wordt uitgesproken als: ne! Dit lijkt ook al op nee!

Kom hier!
Als Grieken andere wenken: “kom hier!”, doen ze dit met de palm van hun hand naar beneden. Ze knijpen dan hun hand open en dicht, waarbij hun vingers op een neer gaan.

Voor ons lijkt het juist alsof ze willen zeggen: ga weg! of ga een beetje achteruit. Dat is nogal verwarrend, want hoe verder je naar achteren stapt hoe heftiger ze beginnen te gebaren. Wij wenken iemand met de palm van ons hand omhoog en niet omlaag.

Ik wil je iets vertellen
Dit vindt plaats door het aanraken van of kloppen op de onderlip met de vinger. Dit kan ook gemakkelijk verkeerd begrepen worden. Het lijkt alsof je gevraagd wordt om stil te zijn. Het wordt vaak toegepast na het ‘kom hier-gebaar’. De betekenis van deze twee gebaren na elkaar betekent gewoonweg: Kom hier, ik wil je wat vertellen.

Wat wil je, wat bedoel je?
Met een vragende blik in zijn of haar ogen kantelt de Griek het hoofd van de ene zijkant naar de andere. Dit betekent gewoonlijk dat de Griek niet heeft begrepen wat je vroeg. Hij of zij vraagt je hiermee om het te herhalen. Het kan ook zijn dat hij of zij vraagt wat je wilt.

Dank je wel mijn vriend!
Het ja-gebaar wordt gevolgd door een gebaar met de rechter hand op het hart. De Griek staat daarbij gewoonlijk tegenover je en het gebaar wordt dan natuurlijk aangevuld met een verbale verklaring. Maar dit gebaar kan ook als dankteken vanaf afstand worden gemaakt.

Je bent een idioot!
Hierbij wordt hand omhoog gestrekt met gespreide vingers in de richting van een ander. Het is een bekend gebaar, dat veelal bij ergernissen in het verkeer wordt toegepast. Er is een benaming voor dit gebaar: Mutza (Moetza) en een werkwoord: mutzono, mutzonis, enzovoorts… Zo kun je beter niet groeten op deze manier of vijf bier bestellen, want dat zal zeker verkeerd worden uitgelegd.

Kerkgebouw
In een kerkgebouw (orthodox) is het niet aangewezen te gaan zitten met gekruiste de benen. In Griekenland is het enige kruis dat mag worden uitgebeeld in de kerk “het kruisbeeld”. Is eerder een houding dan een gebaar maar je komt wel beleefd over als je het dus niet doet.

Gebaren in de Griekse mythologie
Dat Grieken zulke heftige gebaren maken, is waarschijnlijk altijd zo geweest. De intense gebaren zijn zelfs terug te vinden in de Griekse mythologie. Lees hier een passage uit De ontvoering van Europa waar Narcissus oog in oog komt met zijn eigen spiegelbeeld, waarop hij verliefd wordt:

In zijn opgewondenheid begon hij gebaren te maken, waarop twee sneeuwwitte armen elk van zijn gebaren herhaalden. Maar toen hij, aangemoedigd door haar liefdevolle blikken en gebaren, haar in zijn armen probeerde te knellen, verdween zij even snel als de eerste keer. Telkens en telkens werd hetzelfde gebarenspel herhaald en telkens ontglipte de nimf aan zijn aanraking.

Basic beleefdheid

Grieken houden er van de meervouds- of beleefdheidsvorm (sas) te gebruiken als ze zich richten naar iemand die ouder is of die je voor de eerste keer ontmoet.

De juiste manier om de telefoon op te nemen in Griekenland is “embros” maar zelf gebruiken ze meestal “nai”, zeker wanneer je belt naar een officiële instantie of een overheidsdienst krijg je enkel dit te horen. Bij ons is het zeer onbeleefd op te hangen zonder iets te zeggen wanneer je een fout nummer hebt getoetst, ook in Griekenland is dat zo, alhoewel de meeste Grieken zich niet excuseren als ze toch fout zijn.

Nog een belangrijk aspect van telefoneren is de timing. Vooraleer je iemand belt, denk aan het tijdstip van bellen. Je kan gerust bellen na 9 uur ‘s avonds, maar het is zeer onbeleefd een Griek te bellen tussen 2 en 5 in de namiddag. Grieken houden dan hun middagslaapje en zijn toornig als je hun dan stoort. Maak ook geen lawaai tussen deze uren!

Wat betreft het gebruik van een GSM, het is niet ongewoon hun ringtones te horen in de bioscoop, theater of zelfs de kerk.

Tracht je er ook niet aan te storen, wanneer je naar de film gaat, dat Grieken zelfs tijdens de film verder kletsen, met de komboloi spelen en over en weer lopen.

Neem een Griek ook niet kwalijk dat wanneer je iets voor hem doet hij geen “dank u” zegt, hij vindt het vanzelfsprekend dat je dat doet, net zo goed dat hij van jou geen “dank u” verwacht, voor hem is het ook vanzelfsprekend dat hij iets voor jou doet of heeft gedaan.

Wij Belgen en Nederlanders houden tijdens een conversatie, zeker met onbekenden, altijd een afstand. Een Griek niet, hij zal je aanraken of bij de arm of schouders vasthouden, zij zijn nu eenmaal veel “losser” dan wij.

Schrik ook niet wanneer een Griek je op de man af vraagt wat je verdient, of waarom je samenwoont en niet gehuwd bent, dit zijn voor hem acceptabele vragen.

Grieken zijn nooit op tijd. Niets begint ook op tijd. Als je met iemand afspreekt, wees er op voorbereid dat je minstens 15 min. moet wachten, zelfs langer. Hetzelfde geldt wanneer je Griekse gasten krijgt, ze mogen gerust een half uur te laat komen.

Wat betreft tafelmanieren, verwacht niet dat je in Griekenland eet zoals wij hier in een restaurant. Iedereen eet uit een ander zijn bord, of toch minstens uit dezelfde schotel. Verwonder je er ook niet over dat een Griek terwijl hij aan het eten is een sigaret opsteekt. Luide conversaties horen er ook bij. Stoor je er niet aan.
Het is ook heel normaal wanneer je ergens uitgenodigd bent voor een etentje thuis, de radio speelt terwijl de TV nog aanstaat. Iedereen praat door elkaar en zelfs het glazen tikken gebeurt niet zachtjes.

Hier is het heel onbeleefd te roken in het huis van niet-rokers, daar is het heel onbeleefd te vragen om niet te roken in je huis.
Zelfs in cafe’s en restaurants, waar een niet-rokers gedeelte moet zijn, zijn de beste plaatsen voorbehouden aan rokers.

Als wij ons hand opsteken, betekent dat “stop”, doe dat niet in Griekenland, het is daar gekend als “moutza” met dezelfde betekenis als hier je middenvinger opsteken.

Bijgeloof

Op Corfu zijn de mensen, net als in de rest van Griekenland, nog heel bijgelovig. Dit bijgeloof wordt al overgedragen sinds mensenheugenis, van over- overgrootmoeder en nog veel verder terug in de tijd. Er zijn er zo veel dat ik ze niet allemaal ken, maar hier toch enkele:

  • op sommige eilanden wordt een botje van een vleermuis in je zak steken gezien als geluksbrenger. Het enige probleem is dan wel “hoe aan het beentje geraken”, want een vleermuis doden brengt dan weer ongeluk. Op andere eilanden gelooft men dan weer het tegenovergestelde. Daar denkt men er zelfs niet aan een botje van de vleermuis bij zich te hebben want dit is een duivels wezen en mag zeker niet aangeraakt worden.
  • brood wordt aanzien als een geschenk van God, dit was al zo in de oudheid De oudere dorpsvrouwen maken alvorens ze het aansnijden, een kruisteken over het brood. Brood zal ook nooit weggegooid worden, wordt het niet opgegeten om één of andere reden, dan wordt het aan de kippen of de varkens gegeven, of zelfs aan de honden. Het is een zonde brood bij het vuilnis te gooien.
  • in ieder Grieks huis staat wel ergens bij de ingang of de deur een cactus in een oud Feta-blik of bloempot. Met zijn stekels houdt de cactus immers het “kwade oog” weg van dit huis.
  • kraaien worden aanzien als verkondigers van slecht nieuws, onheil of dood. Als je een kraai hoort roepen, dan moet je “sto kalo …sto kalo… kala nea na me feris” zeggen, wat vrij vertaald betekent: het ga je goed en dat je mij goed nieuws brengen.
  • waar iedere Griek in gelooft is het kwade oog. Dit kan op elk moment en gelijk waar toeslaan. Waarschijnlijk is het jou ook al overkomen in Corfu maar heb je je niet gerealiseerd wat het was. Denk even na, je had echt mooie kleren aan: je morst!!, je had een mooi beeldje of vaasje: het valt!!. DAT IS HET KWADE OOG!!! Nu is het wel zo dat mensen met blauwe ogen niet vatbaar zijn voor het “kwade oog” want blauw reflecteert en dus sturen ze het kwaad terug. Dus kijk geen mensen met blauwe ogen in het gezicht!!! Als je nu geen blauwe ogen hebt, dan koop je er één en hou je het altijd bij je. Deze “mataki” worden ook bij kleine kinderen opgespeld om hen te behoeden voor kwaad en ziekten.
  • een vis wordt beschouwd als wijs en leergierig maar de Griekse kerk ziet de vis ook als symbool van stilte: vissen maken geen lawaai of spreken niet! Het oude Griekse woord voor vis is: ΙΧΘΥΣ = ICHTHIS. Ichtus is een afkorting voor de Griekse woorden Jezus Christus, Gods Zoon, verlosser. Toen de eerste christenen erg vervolgd werden, moesten ze onderduiken. Maar hoe wisten ze nu van een ander of hij ook christen was, zodat hij te vertrouwen was. Daar gebruikte ze de Vis voor, in het Grieks ΙΧΘΥΣ. ICHTHUS betekent letterlijk ‘vis’. De I staat voor Jezus, de CH voor Christus, de T voor Theou, de U voor Uios, de S voor Soter. Vertaald Jezus Christus Gods Zoon Verlosser. Ze tekenden dan een Vis op een steen of in het zand en dan wisten ze of ze met christenen te maken hadden of niet. Als je nu elke letter afzonderlijk neemt zie je de religieuze betekenis: * Iota is de eerste letter van Iesous (Ιησους), Grieks voor Jesus. * Chi is de eerste letter van Christos (Χριστóς) * Theta is de eerste letter van Theou (Θεοῦ), Grieks (genitief) voor “God”. * Upsilon is de eerste letter van Yios (Υἱός), Grieks voor Zoon. * Sigma is de eerste letter van Sotir (Σωτήρ), Grieks voor Redder.
  • de kracht van look is niet enkel weggelegd om vampiers of afstand te houden, ook de Grieken geloven dat look het kwaad en de duivel weghoudt. Hoe dikwijls zie je niet aan de ingang van een winkel, een huis of zelfs een restaurant een tros look hangen? Dit om de boze geesten buiten te houden.
  • overhandig een Griek nooit een mes!! Leg het op de tafel of steek het met de punt ergens in zodat hij het zelf kan oppakken, anders zal je ruzie krijgen met die persoon.
  • Grieken geloven dat geld nog meer geld aantrekt. Ga dus nooit buiten zonder een geldstuk in je zak of geldbeugel en maak je bankrekening nooit helemaal leeg of er kan niets bijkomen! Als je iemand een geldbeugel of portefeuille schenkt, steek er dan minstens 2 geldstukjes in, dit brengt geluk aan de persoon die het krijgt.
  • zelfs in deze tijd van de moderne geneeskunde zijn er in sommige dorpen nog vrouwen die sterk geloven in de “oude manier” om kwaaltjes te genezen. En ze helpen nog ook!!! Uien zijn een belangrijk onderdeel van veel “medicijnen”. Voor een verkoudheid rasp je een ui en leg dit nadien op de borst: weg verkoudheid! Bij een verstuiking rasp je een ui en mix dit nadien met een beetje ouzo, leg het op de verstuiking en doe er een windel om. Laat het daar een nacht en de volgende morgen is de zwelling weg!
  • je hebt geprobeerd een stekje van een of andere plant of boom te planten maar zonder succes. Misschien doe je iets fout? Grieken zeggen dat je geen stekje kan laten groeien of het moet gestolen zijn. Je gaat bij je buurman heel nonchalant een takje of scheutje afknippen zonder het hem te zeggen, je plant het thuis en het zal groeien als kool.
  • de Griekse Papas (priester) wordt heel erg gerespecteerd. Als begroeting is het gebruikelijk hem ofwel de hand ofwel zijn ring te kussen. Maar het wordt als een slecht voorteken beschouwd als je er één ziet de straat oversteken. De meesten fluisteren dan “skorda sta matia sou skordo” moge je niets overkomen.
  • als je zout over je linker schouder gooit dan hou je de duivel weg. Maar volgens de Grieken krijg je met zout ook een ongewenst persoon uit je huis. Al wat je moet doen is een beetje zout achter zijn rug strooien en de kracht van het zout verjaagt hem. Het is ook een gewoonte om in een nieuw huis wat zout op de vloer te strooien om de slechte geesten weg te houden van jou en je familie.
  • schoenen die ondersteboven liggen brengen ongeluk en zijn verkondigers van de dood. Laat je per ongeluk je schoen vallen en hij valt met de zool naar boven, draai hem om, zeg onmiddellijk “skorda / look” en spuw op de grond of de gevolgen zijn niet te overzien!!
  • de Grieken geloven dat wanneer je niest er iemand over jou spreekt. Als je wil weten wie dat is, er bestaat een manier om dat te weten te komen: vraag iemand in de buurt een nummer van drie cijfers te geven. Je telt deze drie cijfers op en dan zie je de hoeveelste letter van het alfabet dit is. Deze letter is de eerste van de initialen van die persoon. Een voorbeeld: men zegt nummer 534. Opgeteld wordt dit 5+3+4=12. L is de 12e letter, dus iemand met de initialen L. Ook hier kan het geen kwaad om toch maar “skorda” te zeggen, je weet maar nooit!
  • Grieken spuwen om veel redenen. De voornaamste is om het kwade weg te houden. Als bijv. iemand kwaad vertelt of iemand brengt slechts nieuws dan zegt een Griek “Spuw op jezelf”. Spuwen wordt nog voor veel meer gedaan, neem nu een Griekse visser, hij zal eerst op zijn net spuwen alvorens hij uitvaart. Een student zal bij een examen eerst op zijn blad spuwen voor hij het inlevert: dit garandeert een goed resultaat. Nu is het wel niet zo netjes overal te gaan spuwen, dus mag ook zeggen: “ftoe ftoe ftoe”, dat is even goed.
  • een talisman of amulet “φυλαχτό = filachto” wordt regelmatig gebruikt in Griekenland. Kleine kinderen krijgen het allemaal op hun hemdje gespeld, volwassenen hebben er een in hun zak of zelfs discreet ergens op hun kleding gespeld. Ouderen leggen hem ook onder hun hoofdkussen. Zulk een talisman wordt dikwijls als geschenk gegeven, maar dan in een mooi geborduurd zakje bijv.. Een talisman kan van alles zijn: een medaille, stof van het graf van een heilige, restjes van houtskool van een olijftak die de priester gebrand heeft bij een ceremonie, een stukje kaars van het kerk altaar, iets dat gewijd is…enz…
  • het lijkt raar maar hoe dikwijls gebeurt het niet dat twee mensen net hetzelfde denken of zeggen op hetzelfde ogenblik? Twee vriendinnen die samen gaan winkelen en tegelijkertijd zeggen “Ho, wat mooi!!!” Grieken geloven dan dat deze twee ruzie krijgen als ze niet onmiddellijk zeggen “piase kokkino”  “raak rood aan” en dit dan ook daadwerkelijk doen. Het mag gelijk wat zijn, kleding, een voorwerp, voedsel… gelijk wat.
  • anders dan in onze westerse cultuur is dinsdag de 13e een ongeluksdag en niet vrijdag de 13e
  • vroeger toen er nog geen vaccinatie bestond werd er aan baby’s ezelinnenmelk gegeven om kinkhoest te genezen. Volgens oudewijvenpraatjes zit er in deze melk een substantie die de ziekte geneest en zelfs vandaag nog zijn er moeders die deze melk aan hun kinderen geven om kinkhoest te voorkomen. Baat het niet, het schaadt ook niet!!!

Overlijden

begraafplaats op CorfuAls er iemand overlijdt, mag men drie dagen geen vlees eten. Na de begrafenis is er een periode van 40 dagen van diepe rouw (de periode van 40 dagen komt zeer regelmatig terug in de kerkelijke tradities).

De familie in de 1e graad, zoon, dochter, e.d. gaat in het zwart gekleed en mag ook niet naar feesten, e.d. d.w.z. “niet vrolijk zijn”. Mannen dragen een zwarte rouwband om hun bovenarm en mogen zich niet scheren.

De hele familie komt dan bij elkaar bij de achtergebleven echtgeno(o)t(e) of een zoon of dochter van de overledene. Tijdens een maaltijd wordt hij of zij herdacht. Vroeger moesten ook alle spiegels afgedekt worden, je mocht geen kleren wassen, geen radio aan, enz. Dit is inmiddels al veranderd.

Na 40 dagen gaat men naar de kerk, waar een speciale dienst gehouden wordt. Er wordt speciaal brood gebakken en mee naar de kerk genomen en aan iedereen uitgedeeld. Na de dienst komt weer alle familie bijeen. Vaak blijven weduwen (op oudere leeftijd) hun hele leven in het zwart gekleed, word je al jong weduwe, dan is het gebruikelijk om dit gedurende een jaar te doen.

Gelukwensen

Hier kun je de belangrijkste gelukwensen lezen:

  • gelukkig Nieuwjaar = καλή χρονιά = kali chronia
  • zalig Pasen = καλό Πάσχα = kalo Pascha
    in Griekenland wordt voor Pasen echter dit gebruikt: Christus is verrezen = Χριστός ανέστη = Christos anesti. De ander moet dan antwoorden: Hij is waarlijk verrezen = άλυτος ανέστη = alitos anesti
  • zalig Kerstmis = καλά Χριστούγεννα = kala christoegenna
  • bij geboorte of doopsel van baby: lang zal hij/zij leven = να σας ζήσει = na sas zisie
  • bij verloving: dat het goede uur mag komen = η ώρα η καλή = i ora i kali
  • goed huwelijk (letterlijk: kroning) = καλά στέφανα = kala stefana
  • bij huwelijk: lang zullen ze leven (letterlijk: zullen jullie leven) = να ζήσετε = na zisete
  • bij verjaardagen en naamdagen: nog vele jaren = χρονιά πολλά = chronia polla. Dit laatste wordt evenwel voor al het voorgaande ook gezegd!

Sinterklaas

Naamdag: zoals inmiddels wel algemeen bekend is zijn alle Grieken, en volgens Giannis ook alle Orthodoxen wereldwijd, vernoemd naar een heilige. Ook Sinterklaas is een heilige vandaar de uitdrukking “Goed heilig man”. Eens per jaar wordt de herdenking van zo’n heilige gevierd. Enkele bekende namen die gevierd worden zijn Christos (25 december), Giannis (7 januari), Dimitrios (26 oktober), Maria (15 augustus) en Valentinos (14 februari).

Ieder jaar op 6 december “verjaart” Sinterklaas in Nederland. In Griekenland heeft iedereen die Nikos, Nikolaos, Nikoletta en alle afleidingen die met Niko beginnen zijn of haar naamdag op die dag. Niet te verwarren met 5 december, want dat is pakjesavond, de avond voor zijn viering.

Afkomst: elk jaar rond deze tijd laait de discussie weer op over de afkomst van Sinterklaas. De Spanjaarden beweren dat het een Spanjaard was, de Turken dat het een Turk was en de Grieken dat Sinterklaas een rasechte Griek was. De Germanen beweren zelfs dat hij afstamt van hun opper god Wodan. Elk jaar publiceer ik ook een artikel hierover en dit jaar dus weer. Zo worden misverstanden voorkomen.

Geboorte: Sinterklaas werd geboren rond het jaar 280 na Christus in Myra, destijds een Griekse plaats binnen het Byzantijnse Rijk en tegenwoordig vallend binnen de landsgrenzen van Turkije. De landsgrenzen tussen Turkije en Griekenland zijn overigens pas ergens rond 1911 van de vorige eeuw bepaald, ruim 1600 jaar later na de geboorte van de Sint. Hij overleed op 6 december 342 na Christus, en om die reden herdenken we hem dus ook ieder jaar op 6 december.

Beschermheilige schepen: Sinterklaas werd geboren uit rijke ouders en omdat hij erg welvarend was hielp hij arme mensen. Het schijnt zelfs zo te zijn dat toen hij priester en later bisschop werd, daar komt ook waarschijnlijk dat rode gewaad vandaan, hij al zijn bezittingen heeft weggegeven aan arme mensen. Een ander verhaal doet zich de ronde dat hij ooit een matroos heeft doen herrijzen uit te dood en of dat nu is opgeblazen of niet, feit blijft dat alle schepen in Griekenland de icoon van de beschermheilige Agios Nikolaos bij zich hebben als beschermheilige van de zeelieden. Het zal trouwens ook geen toeval zijn – om bovenstaande reden – dat Sinterklaas altijd aankomt per……stoomboot in Nederland en België.

Christelijk feest: Hiermee staat nu toch wel vast dat de viering van Sinterklaas een christelijk feest is, getuige ook de rode mijter die hij op zijn hoofd heeft met het christelijk symbool erop en bisschop was, dat duidelijk een Christelijk “beroep” is. Wist u trouwens dat zijn priesterkleed 33 knopen had, verwijzend naar het aantal levensjaren van Christus? En dat het woord Nikolaas afstamt van het Griekse woord Nike, dat overwinning betekent?

Geen Turkse roots: Dat Sinterklaas dus een Turk zou zijn is gezien bovenstaand al direct weerlegd, want de Turken, of beter gezegd de Ottomanen waar de Turken van afstammen, kwamen pas ergens rond het jaar 1400 naar Europa vanuit het verre Oosten en kwamen met hun veroveringen niet verder dan Griekenland. Ongeveer 98% van de Turken belijden het Islamitisch geloof, zijn niet vernoemd naar Christelijke heiligen, althans ik ken geen enkele Turk die Nikos of Nicolaas heet en rond loopt met een mijter met kruis op zijn hoofd. En zelfs 6 december wordt in Turkije niet gevierd voor zover ik heb kunnen ontdekken. De enige aanspraak die gemaakt kan worden door de Oosterburen van Griekenland is: Agios Nicolaos was geboren in Griekenland, maar dat is nu Turks grondgebied.

Geen Spaanse roots: Dan zegt u nu misschien wel dat u het al erg onwaarschijnlijk vond dat de Sint uit Turkije komt, maar hoe zit het dan met het fabeltje dat ook gezongen wordt: “Zie ginds komt de stoomboot uit… Spanje weer aan”, implicerend dat de Sint wel eens uit Spanje zou kunnen komen? Helaas, ook dat klopt niet. Na de dood van Agios Nicolaos werden zijn botten getransporteerd naar het Italiaanse Bari, maar destijds een Spaanse koning had en dus Spaans grondgebied was. In 1087 na Christus is zelfs een kerk gebouwd in Bari, vernoemd naar de heilige Nicolaas. Het zelfde jaartal dat de zeelieden zijn botten overbrachten van Myra naar Bari. Dus ook dat is bij deze rechtgezet. De Sint was geen Spanjaard.

Geen Germaanse roots: Volgens de geschiedenis van de Germanen over Wodan, hun oppergod, zijn er veel overeenkomsten met wie Sinterklaas nu is, waardoor het fabeltje gevoed wordt dat de Sint wel eens daarvandaan zou komen. Klinkklare onzin: De Germanen gingen pas in de 4e eeuw na Christus het Christelijke geloof belijden, werden door de Romeinen beschouwd als barbaren en de enige overeenkomst is dat Wodan een mijter op had en een baard had. Veel te weinig argumenten natuurlijk om te zeggen: De Sint komt uit Germania.

Het heden: Zijn botten liggen nog steeds begraven in de Basillica di San Nicola in Zuid-Italie en het grappige is dat de minister van Cultuur van Turkije nu al twee keer heeft gevraagd of de botten terug mogen naar Turkije als zijnde Turks erfgoed. Het is maar goed dat de Grieken niet zo’n verzoek neerleggen bij de Turkse minister van Cultuur aangaande het Griekse erfgoed dat nog in Turkije ligt, want dan zijn ze in Turkije nog wel even bezig met Grieks erfgoed terug te geven aan Griekenland. Ik geloof ook niet dat ze het Turks verzoek erg serieus nemen in het Vaticaan.

Conclusie: Laat u dus niet om de tuin leiden op uw werk, school of verjaardagsfeestje. Zijn enige echte naam was Sint Nicolaas, Bisschop van Myra met Griekse roots. Bron Giannis Garlemos – Griekseagenda.nl

Marti armband

De start van de lente in Griekenland… start met een bijzondere traditie, namelijk Marti (in het Grieks: Ο Μάρτης).

Op 1 maart is het traditie dat Griekse moeders een armband maken voor hun kinderen. Deze armband wordt “Marti” genoemd, wat maart betekend. Ze worden gemaakt van rode en witte draad en worden om de pols gebonden.

Het bijgeloof is dat de Grieken deze Marti armbanden dragen, zodat de zon van de vroege lente hun huid niet kan verbranden. De armband is rood en wit, het symbool van rode wangen en een witte teint.

De armbanden worden gedragen van 1 maart t/m 31 maart en zijn versleten tegen dat de nachtmis van de Grieks-orthodoxe Pasen is. Wanneer de traditionele vreugdevuren worden ontstoken, worden de armbanden verwijderd en in het vuur gegooid.

Komboloi

Als je aan een Griek vraagt “wat is een komboloi” zal hij je aankijken alsof je van een andere planeet komt en zijn komboloi uithalen en zeggen “DIT is een komboloi”.

Een komboloi (Κομπολόι) is een ketting van een oneven aantal kralen (dan is er altijd een in het midden voor het evenwicht). De kralen kunnen rond of ovaal zijn en in alle kleuren en afmetingen. Bovenaan is gewoonlijk een grotere, de “priest” genoemd. In iedere toeristenwinkel worden “komboloi’s” verkocht. Je hebt ze al voor een enkele euro, maar dit zijn geen echte, het zijn gewoon souvenirs gemaakt in de fabriek. Een echte komboloi wordt nog met de hand gemaakt, van amber of een ander materiaal en krijgt een echtheidscertificaat mee. De goedkoopste begint vanaf 20,- tot héél duur.

Voor de Grieken is de komboloi een vriend. Hij kan er alle plezier, zorgen en verdriet mee delen. Hij kan er slechte gewoontes mee afleren zoals stoppen met roken Het is een middeltje tegen stress. Het is een bezigheid bij verveling, enz….

Volgens er over teruggevonden is dateert de komboloi van tijdens de Turkse bezetting, maar dat horen Grieken niet graag. Volgens hen ligt zijn herkomst ergens in het hindoeïsme of boeddhisme.

Verloving & huwelijk

Ook hier gaan de tradities verloren…maar sommigen houden ze toch nog in stand. Voornamelijk vroeger, maar ook vandaag nog, beginnen de voorbereidingen voor het huwelijk van de meisjes soms al als ze nog kinderen zijn. De moeders maken de bruidsschat (lakens, handdoeken, borduurwerk…) van hun dochters in orde en verzamelen al het noodzakelijke voor hun huishouden. Vroeger werd dit ook buiten uitgestald zodat buren zagen hoe groot de bruidsschat was.

De bruidsschat kan ook akkers, een veestapel en geld omvatten. In veel streken in Griekenland geeft de vader van de bruid een gemeubeld huis aan dochter en schoonzoon.

Alvorens de man een huwelijksaanzoek doet is het de traditie de hand van het meisje te vragen aan haar vader. Als de vader en het meisje het aanzoek aannemen roepen ze de Papas om de ringen en de verloving te zegenen.

De ceremonie van de verloving hoort bij de huwelijksceremonie. De verlovingsringen zijn ook de ringen van het huwelijk. De Papas zegent deze ringen en schuift ze aan de linkerhand van de man en de vrouw. De ringen blijven aan de linkerhand tot de dag van het huwelijk.

Tijdens de huwelijksplechtigheid schuift de Papas ze dan aan de rechterhand van bruid en bruidegom, waar ze dan blijven. De gelukwensen bij een verloving zijn Καλα σεφανα = een goed huwelijk, letterlijk kroning en η ώρα η καλή = dat het goede uur mag komen”.

Twee dagen voor de dag van het huwelijk wordt de familie v/d bruidegom uitgenodigd in het huis van de toekomstige bruid. Aan ongehuwde meisjes wordt gevraagd het bed met witte lakens op te dekken. Als alles klaar is, na de nodige rituelen, komen alle aanwezigen in de kamer en gooien geld op het bed, symbool van rijkdom.

De dag van het huwelijk had het tooien van de bruid plaats, waarbij de vrouwen haar hielpen met de haren te kappen en haar te kleden terwijl ze liedjes zongen die betrekking hadden op het huwelijk. Tegelijkertijd ging men met violen en luiten naar het huis van de bruidegom om hem én de getuige te scheren.

Na de scheer beurt begeleidden de violen en luiten de bruidegom en zijn familie naar de kerk en daarna gingen ze naar het huis van de bruid om ook haar en haar familie te begeleiden naar de kerk.

Tijdens de ceremonie wisselden de getuigen eerst driemaal de ringen en nadien de kransen, eveneens drie keer. De genodigden bleven rond het bruidspaar staan en tijdens de plechtigheid bestrooiden ze bruid en bruidegom met bruidssuiker en rijst en ondertussen klopten ze de getuige op de rug, roepende aksios/waardig.

De huwelijkskransen staan symbool voor koningskronen opdat bruid en bruidegom koningin en koning zouden zijn in hun huis. Na het huwelijk leggen ze de kransen af en leggen ze in een schrijn. Tot de Papas de kransen op de hoofden van bruid en bruidegom zet liggen deze in een schaal gevuld met bruidssuiker.

Het is traditie dat de vrijgezellen meisjes de bruidssuiker uit de schaal nemen en deze onder hun hoofdkussen stoppen. Ze geloven dat ze op de derde avond de naam zullen zien van de man die ze zullen huwen. Een ander gebruik is dat de bruid met potlood de namen van de nog vrije meisjes op de zool van haar schoen schrijft. De eerste naam die wordt uitgewist is de naam van het meisje dat als eerste zal trouwen.

De Papas geeft aan het koppel, uit dezelfde beker, zoete rode wijn te drinken. De wijn die overblijft in de beker moet, na de ceremonie, door de getuigen worden uitgedronken.

Als alles afgelopen is gaan eerst de ouders van de bruid en bruidegom weg en kussen de kransen en nadien de jonggehuwden. Daarna gaat het koppel naar buiten en in het voorportaal van de kerk wensen alle genodigden hen: “dat jullie lang leven” – “Να ζήσετε”

De genodigden passeren langs een schaal waarop bruidsuiker, verpakt in tule, ligt. Het aantal suikerbonen dat hier in zit moet oneven zijn, gewoonlijk 3 of 5.

Na de kerk gaat het richting feest dat een ganse nacht doorgaat. De bruid opent gewoonlijk de dans met het lied “dat onze bruid mooi is en mooi haar bruidsschat”. Zodra de bruid danst en tijdens gans de duur van het feest spelden de genodigden bankbiljetten op haar bruidsjurk.

Na het feest vertrekken ze op huwelijksreis. Deze is geheim, niemand mag weten naar waar de bruidegom zijn bruid zal meenemen.

Het eerste jaar na het huwelijk is het niet toegestaan dat de bruid verdriet heeft, ze mag niet naar begrafenissen gaan, noch eten dat uitgedeeld wordt bij een dodenmis

Varkarola

Varkarola in Paleokastritsa – Corfu

door Alexandros Melidis

Ben je geïnteresseerd in de cultuur van Corfu, dan mag je dit feest niet missen! En vergeet je camera ook niet!

De Varkarola (barcarole) is een concert van traditionele Corfiotische kantades uitgevoerd op verlichte boten in de baai van Paleokastritsa. Het feest gaat door op de zaterdag die het dichts bij de feestdag (11 augustus) van de H. Spiridon (patroonheilige van het eiland) is gelegen.

Tijdens de festiviteiten wordt de nederlaag van de Turkse vloot herdacht. Volgens de legende verscheen de H. Spiridon op het kritieke moment, gekleed als monnik, en verjoeg de vijand met in zijn handen een kaars en het heilig kruis. De Turken, met angst vervuld, schrokken zo dat ze zich terugtrokken en het eiland werd gespaard.

De baai is dan mooi verlicht, evenals de boten en de Corfioten zingen dan, gehuld in traditionele klederdracht, hun traditionele liederen. De avond/nacht wordt afgesloten met een prachtig vuurwerk.